Tiyatro D22’nin yeni oyunu ‘Uykusuz Bir Hayal, Salim’in galası 4 Ocak’ta Alan Kadıköy’de gerçekleşti. Berkay Ateş’in yazıp sahnelediği oyunun yönetmenliğini Yiğit Sertdemir üstleniyor.
Oyun, Adana’daki ailesi tarafından amcasının yanına yaşamak üzere İstanbul’a gönderilen ve amcasının kebapçısında çalışırken tanık olduklarıyla geri dönüşü olmayan bir yola sürüklenen Salim’in hikâyesini anlatır.
Berkay Ateş’le ‘Uykusuz Bir Rüya’nın hikâyesini ve tiyatroyu konuştuk.
‘Uykusuz Bir Rüya’dan biraz bahseder misiniz? Oyunun hikayesi nasıl ortaya çıktı? Yazmaya ne zaman ve nasıl başladınız?
Aslında oyunun hikayesi yıllar geçtikçe kafamda parça parça şekillendi. Genel hikayeyi tamamladıktan sonra karakteri hayal etme ve detaylarını oluşturma konusunda uzun bir süreçten geçtim. Çünkü bunu başlangıçta bir roman olarak tasarladım ve neredeyse yüz elli sayfa yazdım. Daha sonra bunun bir tiyatro oyunu olmasına karar verdim ve tekrar masaya oturdum ve son haline geldik. Zaman ve deneyimlerimiz süreç boyunca hikayenin şekillenmesine yardımcı oldu. Böyle bir süreçten geçmeyi seviyorum. Hikaye benimle birlikte değişiyor ve gelişiyor.
‘TEK KİŞİLİK OYUN OYNAMAK HEYECAN VERİCİ VE ZOR BİR SÜREÇTİR’
Tek kişilik bir oyun sahneliyorsunuz. Bunun avantajları ve dezavantajları nelerdir?
Benim için bir ilk, tek oyunculu oyun oynamak. Bir süre sonra bunu daha iyi anlayacağımı ve deneyimleyeceğimi düşünüyorum. Ancak sahnede tek başına olmak tüm olasılıklara sahiptir. Zihniniz asla durmaz, asla boş bir anınız olmaz. Gerçekten heyecan verici ama bir o kadar da zor bir süreç. Şu anda oynarken çok keyif alıyorum.
‘AÇTIĞINIZ ŞEYLER BİR GÜN BÜYÜK BİR AĞIRLIK OLARAK KARŞINIZA ÇIKACAK’
Ailesi tarafından Adana’dan İstanbul’a amcasının kebapçısında çalışmak üzere gönderilen Salim, çocukluğundan beri en çok tanıdığı duygu olan çaresizlikle İstanbul’da bir kez daha yalnız kalır. Selim nasıl bir yer?
Salim, söyleyemedikleri yüzünden kendisi için belirlenmiş bir hayatı yaşamak zorunda kalan milyonlarca insandan biridir. Oyunda söylediği gibi, “O günlerde yapabileceğim en iyi şey hayata yalan olarak devam etmekti.”
Söyleyemediklerimizle, deneyimlemediklerimizle, yaşamak istemediklerimizle geçen bir hayat var sanki. Ama belki siz görmezden geldikçe hayat size kendisini hatırlatıyor. Üstünü örttükleriniz bir gün devasa bir ölçek olarak karşınıza çıkacak. Salim için bir gece tanık oldukları şey hayatı altüst eder ve ilk kez kendini açığa vurmaya çalıştığında bu yıkıcı düzenin etkisiyle hayatı elinden kayıp gider. Artık sesi çıkıyor. Bu ses paylaşıldığında oyun başlıyor.
‘BU OYUN ŞİMDİYE KADARDESTEKÇİ ‘BULAMADIM’
Bir yandan tiyatroda, diğer yandan sinema ve dizilerde rol alıyorsunuz. Zamanınızı/programınızı nasıl düzenliyorsunuz?
Bazen yoğun bir süreçten geçiyorum. Ancak bir hikayeyi ortaya çıkarmak için bunu yapmamız gerekiyor. Hayatımızı sürdürmeye çalışırken aslında kurduğumuz bir hayali gerçekleştirmek için hayatımızdan zaman çalıyoruz. Bu oyuna ne sponsor ne de destekçi bulunamadı. Bu yüzden her zaman daha çok çalışmaya ve elimden gelenin en iyisini yapmaya çalıştım. Sanırım yorulmuştuk ama şimdi baktığımda iyi iş çıkardığımızı düşünüyorum. Oyunumuzun yolu keyifli olsun.
Tiyatroyu diğer işlerinizle karşılaştırdığınızda zorlukları ve motivasyonları neler?
Neredeyse on beş yıldır hep sahnedeyim. Bir yıl boyunca bırakmadım. Çünkü mesleğim tiyatro. Bunun için eğitim aldım. On yıldır bir tiyatromuz var. Bu ülkede tiyatroyu yaşatmak, oyun sahnelemek gerçekten çok zor. Ama hem yazmak hem de oynamak beni hayata bağlayan asıl şeyler. Bir hikayeyi o an insanlarla canlı olarak paylaşmak benim için eşsiz bir duygu sanırım.
‘FARHADİ’NİN SİNEMALARINDA OYNAMAK İSTİYORUM’
Sinemada ya da tiyatroda oynamak istediğiniz karakterler var mı?
Bazen çok güzel bir performans izlediğimde yüreğim yeşeriyor ve hemen bir şeyler yaratmak, üretmek istiyorum. Bu duyguyu seviyorum. Mutlaka vardır ama tek tek hatırlamıyorum şu anda. Genellikle bazı filmlerde olur. Bir karakterden ziyade o filmin bir parçası olmak istediğiniz anlar. Mesela Farhadi’nin filmlerinde oynamayı çok isterim. Gerçekliğin en saf biçimini, sanki rastgele bir durumdaymış gibi sunulan deneyimi yaşamak isterim.
Tiyatro seyircisinin alışkanlıklarının değiştiğine dair yorumlar var. Son yıllarda tiyatroya olan ilginin nasıl olduğunu düşünüyorsunuz?
Pandemiden sonra tiyatroya olan ilginin azalmasından hepimiz korkuyorduk ama öyle olmadı. Seyircimizin bizi hiçbir koşulda yalnız bırakmayıp oyunlara gelmesi ne kadar keyifli. Ancak hem tiyatroda hem de sinemada artık izlemeden beğenmenin en iyisi olduğu algısı var. Sadece iyi oyunlar yapmak yeterli değil; Bu büyük yapımlarda kendinize yer bulabilmek için her türlü çabayı göstermeniz gerekiyor. Hiçbir şey on yıl önceki gibi değil, her şey çok hızlı değişiyor. Bu yüzden her zaman kendinizi yenilemeniz gerekiyor.
Sessizliği Vurun – Beş Oyun, Bir Hikaye, Berkay Ateş, 216 sayfa, Everest Yayınları, 2024.Beş oyununuzu ve bir öykünüzü bir araya getiren ‘Sessizliği Vurun’ geçtiğimiz günlerde Everest Yayınları tarafından yayımlandı. Oyunlarınızda çoğunlukla karanlık masallara hapsolmuş insanları anlatıyorsunuz. ‘Sessizliği Vur’ nasıl ortaya çıktı? Bize yazma süreciyle ilgili neler anlatmak istersiniz?
İlk oyunum ‘Yirmi Beş’, ardından ‘Gerçek’, ‘Kuş Öpücüğü’, ‘Gerçek Elbette Bir Gün’ ve son olarak da Salim’in yer aldığı ‘Uykusuz Bir Rüya’ kitabı ‘Sessizliği Vur’. Benim de yıllar önce İran’da bir dergide yayımlanan ‘Yankılar Kötüdür’ adlı bir hikayem var.
Tüm bu üretimin tek bir kitapta toplanmasından çok memnunum. Bu süreçte Everest Yayınları’nın benim için gerçekten değerli bir yeri var. Oyunun yayınlanması konusunda bir an bile tereddüt etmeden, her ayrıntıya dikkat ederek bu kitabın yayınlanmasını sağladılar. İlk oyunumdan bu yana söylediğim her şey artık okuyucusunu bekliyor.
Sonraki çalışmalarınız neler?
Şimdilik öncelikli hedefim yeni oyunu geniş kitlelere tanıtmak. Belki dönem tamamlandıktan sonra yeni hikayelere bakma süreci başlayacak ama şimdilik netleşmiş bir şey yok. Ama şimdi dileğim bir komedi oyununda rol almak. Bakalım belki öyle olur.
